ANA-BABAYA EZİYET
Allah-u Te'âla şöyle buyuruyor:
"Rabbin, yalnız kendisine ibadet edin, ana ve babaya iyi muamele edin diye emretmiştir. Eğer onlardan biri veya her ikisi senin yanında ihtiyarlığa ererlerse kendilerine öf (bile) deme. Onları azarlama. Onlara güzel ve tatlı söz söyle. Onlara acıyarak tevazu kanadını indir ve "Allah'ım! Onlar beni çocukken terbiye ettikleri için sen de kendilerine rahmet eyle de." (İsra: 23-24)
"Biz insana, ana ve babasına karşı iyi davranmasını tavsiye etmişizdir." (Ankebut: 8)
Rasulullah (s.a.s) şöyle buyuruyor:
"Allah'ın rızası ana-babanın rısazında, O'nun öfkesi de ana-babanın öfkesindedir.
(Tirmizi) (Hakim ve Zehebi bu hadis için Müslim'in şartlarına göre sahihtir, dediler.)
Bir şahıs Rasulullah (s.a.s)'e gelerek cihada gitmesi için izin vermesini istedi. Rasulullah (s.a.s): “Annen baban sağ mı?” diye sorunca adam: "Evet" cevabını verdi.
Bunun üzerine Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
“Öyleyse onlar için cihad et (çalış)”
(Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesei, Ahmed)
"Büyük günahların en büyüğünü size söyleyeyim mi? Allah'a ortak koşmak ve ana-babaya eziyet etmektir."
(Buhari, Müslim)
"Ana-babaya iyi muamele etmeyen ve kaderi yalanlayan kişi cennete giremez.
(Ahmed)
Abbullah b. Ömer (r.a) şöyle dedi: “Bir arabi geldi ve Rasulullah (s.a.s)'e "En büyük günah hangisidir?" diye sordu. Rasulullah (s.a.s): “Allah'a ortak koşmak” dedi. Arabi: "Sonra hangisidir?" dedi. Rasulullah (sav): “Ana-babaya eziyet etmektir”. buyurdu. Arabi: "Sonra hangisidir?" dedi. Rasulullah (s.a.s): “Yalan yere yemin etmektir”. buyurdu.”
(Buhari, Müslim)
Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurmuştur.
"Anne-baba cennetin orta kapısıdır. Dilersen koru, delirsen kaybet."
(Tirmizi, Ahmed, İbn-i Mace)
(Tirmizi bu hadis için sahih dedi.)
“Cennet annelerin ayağı altındadır.”
(Bu lafızda bir hadis yoktur. Ancak buna benzer bir rivayet Nesei'de geçmektedir. Bir adam Rasulullah (s.a.s)'e geldi ve ona şöyle dedi:
"Ben gaza yapmak istiyorum. Bu konuda sizinle istişare etmek için buraya geldim. Rasulullah (s.a.s):
"Annen var mı? diye sordu.
Adam: "Evet cevabını verdi.
Rasulullah (s.a.s) bunun üzerine şöyle buyurdu:
"Gaza yerine annenin yanında kal ve ona hizmet et. Çünkü cennet, onun ayağının altındadır. ("İbn-i Mace'de de buna benzer bir rivayet vardır. Rasulullah (s.a.s) o adama karşı: "Sakın gazaya çıkma. Onun ayağının dibinden ayrılma. Çünkü onda cennet vardır." Bu hadisin senedi hasendir.)
"Ana-babasına eziyet eden, iyiliği başa kakan, içki müptelası ve sihre inanan cennete giremez.
(Nesei, Ahmed. Bu hadis hasendir.)
"Önce annene, sonra babana, sonra kızkardeşine, sonra erkek kardeşine sonra da yakın olana (öncelik sırasına göre) iyilik et."
(Müslim, Nesei, İbn-i Mace)
Rasulullah (s.a.s)'e gelen bir adam: "Ey Allah'ın Rasulü! Beş vakit namazımı kılar, Ramazan orucumu tutar, zekatımı verir ve Allah'ın evini haccedersem bunların karşılığında benim için ne var?" dedi.
Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
"Ana-babasına eziyet eden hariç, bunları yapan kimse Rasuller, Sıddıklar ve şehitlerle beraber olur."
(Ahmed, Taberani Münzir'i, Tergibi ve Terhib'de, İbn-i Hibban ve İbn-i Huzeyme sahihlerinde.)
Ebu Bekra (r.a)'dan, Rasulullah (s.a.s) şöyle demiştir.
"Allah-u Te'âla ana-babaya eziyet hariç bütün günahlardan dilediğinin cezasını kıyamet gününe kadar geciktirir. Ana-babasına eziyet edenin cezasını ise hemen verir."
(Hakim Müstedrek'inde rivayet etmiş ve bu hadis için sahih demiştir. Zehebi ise bu hadisin senedinde, Bekkar b. Abdil Aziz adında zayıf hadis rivayet eden bir kişi vardır, demiştir.)
"Kişi babasının hakkını ancak onu (mümkün olabilirse) köle olarak alıp da sonradan azat ederse ödeyebilir."
(Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İbn-i Mace)
"Allah-u Te'âla anna-babasına eziyet eden lanet eder."
(Hakim ve Zehebi rivayet ettiler ve bu hadise hasen dediler.)
"Teyze, anne gibidir."
(Tirmizi, rivayet etti ve sahih dedi.)
Vehb b. Münnebbih (r.a) şöyle demiştir.
"Allah-u Te'âla Musa'ya:
"Ey Musa! Anne ve babana karşı saygılı ol. Anne ve babasına karşı saygılı olan kişinin ömrünü uzatırım ve ona saygılı olacak olan ve ona iyilik yapan bir evlat veririm. Kim de anne-babasına eziyet ederse, onun ömrünü kısaltır ve ona eziyet verecek olan saygısız bir evlat veririm." demiştir.
Ka'b (r.a) şöyle demiştir:
"Nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki, ana babasına eziyet eden kimseye çabuk azap etmek için Allah onun ömrünü kısaltır, anne-babasına iyilik ve amellerini fazlaca yapsın.
Ebu Bekr b. Ebu Meryem şöyle dedi:
"Tevrat'da şunu okudum: "babasını döven öldürülür."
Vehb b. Münebbih (r.a) şöyle dedi:
Tevrat'da şöyle bir ibaret geçmektedir. "Babasını döven recmedilir."
Allah-u Te'âla şöyle buyuruyor:
"Rabbin, yalnız kendisine ibadet edin, ana ve babaya iyi muamele edin diye emretmiştir. Eğer onlardan biri veya her ikisi senin yanında ihtiyarlığa ererlerse kendilerine öf (bile) deme. Onları azarlama. Onlara güzel ve tatlı söz söyle. Onlara acıyarak tevazu kanadını indir ve "Allah'ım! Onlar beni çocukken terbiye ettikleri için sen de kendilerine rahmet eyle de." (İsra: 23-24)
"Biz insana, ana ve babasına karşı iyi davranmasını tavsiye etmişizdir." (Ankebut: 8)
Rasulullah (s.a.s) şöyle buyuruyor:
"Allah'ın rızası ana-babanın rısazında, O'nun öfkesi de ana-babanın öfkesindedir.
(Tirmizi) (Hakim ve Zehebi bu hadis için Müslim'in şartlarına göre sahihtir, dediler.)
Bir şahıs Rasulullah (s.a.s)'e gelerek cihada gitmesi için izin vermesini istedi. Rasulullah (s.a.s): “Annen baban sağ mı?” diye sorunca adam: "Evet" cevabını verdi.
Bunun üzerine Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
“Öyleyse onlar için cihad et (çalış)”
(Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesei, Ahmed)
"Büyük günahların en büyüğünü size söyleyeyim mi? Allah'a ortak koşmak ve ana-babaya eziyet etmektir."
(Buhari, Müslim)
"Ana-babaya iyi muamele etmeyen ve kaderi yalanlayan kişi cennete giremez.
(Ahmed)
Abbullah b. Ömer (r.a) şöyle dedi: “Bir arabi geldi ve Rasulullah (s.a.s)'e "En büyük günah hangisidir?" diye sordu. Rasulullah (s.a.s): “Allah'a ortak koşmak” dedi. Arabi: "Sonra hangisidir?" dedi. Rasulullah (sav): “Ana-babaya eziyet etmektir”. buyurdu. Arabi: "Sonra hangisidir?" dedi. Rasulullah (s.a.s): “Yalan yere yemin etmektir”. buyurdu.”
(Buhari, Müslim)
Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurmuştur.
"Anne-baba cennetin orta kapısıdır. Dilersen koru, delirsen kaybet."
(Tirmizi, Ahmed, İbn-i Mace)
(Tirmizi bu hadis için sahih dedi.)
“Cennet annelerin ayağı altındadır.”
(Bu lafızda bir hadis yoktur. Ancak buna benzer bir rivayet Nesei'de geçmektedir. Bir adam Rasulullah (s.a.s)'e geldi ve ona şöyle dedi:
"Ben gaza yapmak istiyorum. Bu konuda sizinle istişare etmek için buraya geldim. Rasulullah (s.a.s):
"Annen var mı? diye sordu.
Adam: "Evet cevabını verdi.
Rasulullah (s.a.s) bunun üzerine şöyle buyurdu:
"Gaza yerine annenin yanında kal ve ona hizmet et. Çünkü cennet, onun ayağının altındadır. ("İbn-i Mace'de de buna benzer bir rivayet vardır. Rasulullah (s.a.s) o adama karşı: "Sakın gazaya çıkma. Onun ayağının dibinden ayrılma. Çünkü onda cennet vardır." Bu hadisin senedi hasendir.)
"Ana-babasına eziyet eden, iyiliği başa kakan, içki müptelası ve sihre inanan cennete giremez.
(Nesei, Ahmed. Bu hadis hasendir.)
"Önce annene, sonra babana, sonra kızkardeşine, sonra erkek kardeşine sonra da yakın olana (öncelik sırasına göre) iyilik et."
(Müslim, Nesei, İbn-i Mace)
Rasulullah (s.a.s)'e gelen bir adam: "Ey Allah'ın Rasulü! Beş vakit namazımı kılar, Ramazan orucumu tutar, zekatımı verir ve Allah'ın evini haccedersem bunların karşılığında benim için ne var?" dedi.
Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
"Ana-babasına eziyet eden hariç, bunları yapan kimse Rasuller, Sıddıklar ve şehitlerle beraber olur."
(Ahmed, Taberani Münzir'i, Tergibi ve Terhib'de, İbn-i Hibban ve İbn-i Huzeyme sahihlerinde.)
Ebu Bekra (r.a)'dan, Rasulullah (s.a.s) şöyle demiştir.
"Allah-u Te'âla ana-babaya eziyet hariç bütün günahlardan dilediğinin cezasını kıyamet gününe kadar geciktirir. Ana-babasına eziyet edenin cezasını ise hemen verir."
(Hakim Müstedrek'inde rivayet etmiş ve bu hadis için sahih demiştir. Zehebi ise bu hadisin senedinde, Bekkar b. Abdil Aziz adında zayıf hadis rivayet eden bir kişi vardır, demiştir.)
"Kişi babasının hakkını ancak onu (mümkün olabilirse) köle olarak alıp da sonradan azat ederse ödeyebilir."
(Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, İbn-i Mace)
"Allah-u Te'âla anna-babasına eziyet eden lanet eder."
(Hakim ve Zehebi rivayet ettiler ve bu hadise hasen dediler.)
"Teyze, anne gibidir."
(Tirmizi, rivayet etti ve sahih dedi.)
Vehb b. Münnebbih (r.a) şöyle demiştir.
"Allah-u Te'âla Musa'ya:
"Ey Musa! Anne ve babana karşı saygılı ol. Anne ve babasına karşı saygılı olan kişinin ömrünü uzatırım ve ona saygılı olacak olan ve ona iyilik yapan bir evlat veririm. Kim de anne-babasına eziyet ederse, onun ömrünü kısaltır ve ona eziyet verecek olan saygısız bir evlat veririm." demiştir.
Ka'b (r.a) şöyle demiştir:
"Nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki, ana babasına eziyet eden kimseye çabuk azap etmek için Allah onun ömrünü kısaltır, anne-babasına iyilik ve amellerini fazlaca yapsın.
Ebu Bekr b. Ebu Meryem şöyle dedi:
"Tevrat'da şunu okudum: "babasını döven öldürülür."
Vehb b. Münebbih (r.a) şöyle dedi:
Tevrat'da şöyle bir ibaret geçmektedir. "Babasını döven recmedilir."